wierzyć się nie chce
  • hłaszcze
    24.01.2013
    24.01.2013
    Jakie jest znaczenie słowa hłaszcze użytego w tekście piosenki Wojciecha Młynarskiego Po prostu wyjedź w Bieszczady:
    I z gitarą, jak Michotek, w polski Teksas rusz,
    z pojedynki wilkom strzelać w paszczę,
    po przygodę, po urodę życia pośród leśnych głusz,
    tam, gdzie życie nikogo nie hłaszcze

    Cyt. za: W. Młynarski, Moje ulubione drzewo, czyli Młynarski obowiązkowo, Wydawnictwo Znak, Kraków 2007.
  • krokodyle łzy
    4.02.2002
    4.02.2002
    Chciałabym wiedzieć, jak brzmi poprawna wersja związku frazeologicznego o łzach krokodyla. Oto, co na ten temat mówią słowniki:
    1. „Słownik frazeologiczny współczesnej polszczyzny” PWN, wyd. 2002, podaje 3 wersje jako poprawne:
    - krokodyle łzy, rzad. łzy krokodyle;
    - wylewać, ronić krokodyle łzy;
    - wylewać, ronić krokodylowe łzy.
    2. „Nowy słownik poprawnej polszcyzny” PWN, wyd. 1999, dopuszcza tylko krokodyle łzy, zaznaczając, że istnieje przymiotnik krokodylowy, ale nie używa się go w tym związku frazeologicznym.
    3. „Słownik mitów i tradycji kultury” – W. Kopalińskiego, Wiedza Powszechna, wyd.2001, podaje tylko łzy krokodylowe.
    Więc jak powinnam powiedzieć: łzy krokodyle czy krokodylowe? Będę wdzięczna za wyjaśnienie tej łzawej kwestii.

    Z poważaniem
    Anna Szczepańska
  • Przewodniczący czy przewodnicząca?
    23.09.2019
    23.09.2019
    Czy kiedy piszemy (ogólnie) o stanowiskach obsadzanych przez kobiety, używamy formy żeńskiej? Chodzi mi o zdania w stylu: Na przewodniczącego/przewodniczącą (?) wybrano Annę Kowalską. Chcę dostosować się do zalecenia o używaniu form żeńskich (bo w nie wierzę), ale to nadal forma męska jest neutralna, a podczas wyborów nie wiedziano jeszcze, kto zostanie wybrany. Innymi słowy, forma przewodniczącą byłaby chyba achronologicznym „spoilerem”?
  • techniczny – technologiczny
    14.11.2002
    14.11.2002
    Szanowni Państwo,
    Czy usługi telefonii ruchomej są zaawansowane technicznie, czy technologicznie? Według mnie zaawansowany technologicznie to kalka z technologically advanced, ale mam wrażenie, że różnica między techniką (sposobem robienia czegoś) a technologią (sposobem przetwarzania materiału na gotowy produkt) zaciera się coraz bardziej od początku lat 1990.
  • leczby

    20.04.2022
    20.04.2022

    Szanowni Państwo,

    w SO PWN znajduję przykład łącznej pisowni leksemu leczby: Idź, leczbym chciał wiedzieć, kiedy wrócisz. Moim zdaniem cząstka by należy tu do czasownika, nie spójnika. Chyba nie tylko ja się buntuję – w NKJP łączna pisownia leczby występuje tylko 2 razy (Gazeta Wyborcza) obok 223 przykładów pisowni rozdzielnej (wiele z książek czołowych wydawnictw i autorów). W innych przypadkach jest jeszcze większa dysproporcja. To jak jest z tym uzusem? Ma znaczenie, czy nie?

  • Skopofil i ma gadane!
    4.02.2011
    4.02.2011
    Dzień Dobry!
    Chciałbym prosić o odpowiedź na dwa pytania. Wiem, że Państwo tego nie lubią, ale bardzo rzadko trafiam na nie wyczerpany limit.
    1. W wielu tekstach filmoznawczych natknąłem się na termin skopofilia, co ma znaczyć tyle co oglądactwo. Niemniej w Encyklopedii PWN istnieje tylko forma skoptofilia. Czy ta pierwsza to tylko nieudolne tłumaczenie?
    2. Czy istnieją formy: gadany, gadani? Jeśli wierzyć serwisowi sjp.pl, notuje je USJP red. S. Dubisza.
    Pozdrawiam, Michał
  • ufać – czemu czy w co?
    23.11.2010
    23.11.2010
    Szanowni Państwo!
    Chciałam się upewnić, czy wyrażenie ufać w coś jest niepoprawne. Nie znalazłam czasownika ufać w NSPP, jednak potrzebuję w ramach potwierdzenia czegoś więcej niż moja intuicja.
    Z poważaniem
    M. Jabłońska
  • Postkryzysowy czy pokryzysowy?
    26.10.2018
    26.10.2018
    Szanowni Państwo,
    chciałabym się dowiedzieć, czy wyraz postkryzysowy jest niepoprawny? W słowniku widnieje tylko pokryzysowy, ale forma z post- występuje w tekstach. Czy formy z przedrostkiem post- nie należy używać?

    Pozdrawiam
    Katarzyna
  • w promocyjnej cenie
    26.01.2012
    26.01.2012
    Które wyrażenie jest poprawne: artykuły po promocyjnej cenie czy artykuły w promocyjnej cenie??
    Pozdrawiam –
    Anna Nowa.
  • mieszkańcy Dirigentu i Norbanku
    17.03.2004
    17.03.2004
    Witam.
    Akcja książki, którą redaguję, częściowo się dzieje na dwóch planetach. Jedna nazywa się Dirigent, a druga Norbank. Jak poprawnie nazwać mieszkańców owych planet? A jak będą brzmieć przymiotniki utworzone od nazw planet?
    Pozdrawiam Bogna
Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego